Definicja jachtu
Jacht to rodzaj łodzi, która wykorzystywana jest do celów rekreacyjnych lub turystycznych. Jachty o odpowiedniej konstrukcji służą też do uprawiania sportu czy szkoleń. Żeglowanie to jeden z najpowszechniejszych sportów wodnych w Polsce. W północnych regionach są ku temu warunki, dysponujemy zarówno Morzem Bałtyckim, jak i mazurskimi jeziorami.
O typie jachtu decyduje między innymi napęd, który może być żaglowy, motorowy, żaglowo-motorowy lub żaglowo-wiosłowy. Również kadłub, funkcja jachtu czy ilość masztów decyduje o tym, jakie rodzaje jachtów możemy spotkać na swojej wodnej drodze. Jakie najczęściej możemy spotkać w portach?
Wiatr w żagle, ale nie tylko
Wspomniany już wyżej podział jachtów ze względu na to czym są napędzane, oznacza, że żaglowe jachty napędzane są po pierwsze siłą złapanego wiatru, a po drugie umiejętnym operowaniem tymi żaglami na wietrze. Jachty motorowe z kolei posiadają silnik mechaniczny, który przytwierdzony jest do łodzi i to on napędza nas na wodzie. Wersja mieszaną, czyli jachty żaglowo-motorowe, jak można się domyśleć, mogą być napędzane na oba wymienione wyżej sposoby.
Jachty żaglowo-wiosłowe stosują wiosła, jako dodatkowy napęd, choć takie jachty to już bardzo rzadkie egzemplarze na wodach. Co poza napędem? Nim przejdziemy do ważnego kadłuba, dzielimy jeszcze jachty na kategorie pod względem liczby masztów. Reguła jest taka, że im dłuższy jacht, tym więcej masztów na wyposażeniu. Najczęściej można spotkać jedno i dwumasztowe jachty, o wiele rzadziej będą to jachty trzymasztowe. A jakie znaczenie ma kadłub?
Zapewne każdemu zdarzyło się usłyszeć termin katamaran, a co poniektórym może nie jest obce pojęcie trimaran. To główne opisy jachtów pod względem liczby kadłubów. Te dwa pojęcia oznaczają, że jacht zaopatrzony jest w dwa lub trzy kadłuby. Katamarany są szybsze w stosunku do trimaranów, za to te drugie mają znacznie bardziej komfortowe wnętrza. Trimarany ze względu na swoją szerokość sprawiają żeglarzom trudności choćby przy próbach znalezienia miejsca w porcie czy z uwagi na wyższe tam opłaty. Istnieją też jachty jednokadłubowe. Jednak typy jachtów w związku z kadłubem nie kończą się na tym podziale.
Rodzaj kadłuba ma również duże znaczenie, bo obecnie już nie tylko drewno służy do produkcji tego elementu jachtu. Oprócz drewna do produkcji kadłubów stosuje się metal lub tworzywo sztuczne – laminat. Wpływa to nie tylko na łatwość pielęgnacji jachtów, bo również na ich cenę. Metalowe kadłuby do niedawna produkowano głównie na trudniejsze wody np. polarne. Będąc przy temacie kadłuba, warto wspomnieć, że jeszcze czym innym jest konstrukcja tego elementu. Od niej zależy stateczność jachtu i chodzi tu o takie elementy konstrukcji, jak kształt dziobu czy rufy, wysokość i długość burty oraz kształt kadłuba. Tu wyróżnia się:
- Jachty balastowe (kilowe) – o stateczności jachtu decyduje balast. Ten typ jachtu to najczęściej większe jachty morskie.
- Jachty mieczowe – bardzo szeroki kadłub gwarantuje stateczność poprzeczną. Do tej kategorii najczęściej należą jachty sportowe
- Jachty balastowo-mieczowe – połączenie cech obu poprzednich typów
- Jachty wielokadłubowe – chodzi tu o wspomniane katamarany, trimaran, w których stateczność zapewniają pływaki połączone pokładem.
Rodzaj jachtu a jego funkcja
Przeznaczenie jachtu decyduje chociażby o jego wyposażeniu. Jachty turystyczne lub turystyczno-regatowe są dobrze wyposażone i osiągają wysokie prędkości, kiedy chce się popływać bardziej sportowo. Jachty typowo regatowe zapewniają najwyższe prędkości dzięki takiej konstrukcji zewnętrznej i wewnętrznej, która to optymalizuje. Między innymi chodzi tu o lekki kadłub i odpowiednie narzędzia do wykonywania skomplikowanych manewrów. Jachty szkoleniowe mają mniejsze znaczenie, jeśli chodzi o wyposażenie, a bardziej mają być proste w obsłudze i bezpieczne. Są również stosunkowo tanie w porównaniu z innymi jachtami.
Jachty, które sprzedawane są na terenie UE, należą zawsze do jednej z czterech kategorii: A – oceanicznej, B – pełnomorskiej, C – przybrzeżnej, D – na osłonięte wody (np. kanały). Wszystkie różnią się projektowo pod kątem warunków pogodowych, wysokości fal, siły wiatru, by mogły poradzić sobie na konkretnych wodach.
